مجله خوراکی ها

خواص کدو حلوایی پخته و خام: کدو حلوایی که به آن کدو تنبل نیز می‌گویند، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌هایی است که برای سلامتی انسان ضروری هستند. این سبزی کم‌کالری اما مقوی ویتامین آ فراوانی دارد. کدو حلوایی سریع رشد می‌کند و برگ و بوته آن مانند کدو سبز و خیار سطح زمین را می‌پوشاند. کدو حلوایی در شکل‌ها، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلفی می‌روید. مثلا برخی از آن‌ها بسیار بزرگ و برخی دیگر کوچک‌ترند. همچنین برخی از آن‌ها به‌شکل توپ و برخی شبیه گلابی هستند. پوسته بیرونی کدو حلوایی عموما نارنجی یا زرد است. اما برخی گونه‌های آن در ‌رنگ‌های دیگر مانند سفید، قرمز و خاکستری هم یافت می‌شوند. در این مطلب، به ارزش غذایی و خواص کدو حلوایی پخته و خام اشاره خواهدشد.

کدو حلوایی در غذاهای ایرانی

کدو حلوایی جزء مهم چندین غذای ایرانی است. در ایران با کدو حلوایی دلمه، خورش، آش، پلو، سوپ و حتی کیک نیز درست می‌کنند. ضمنا ایرانی‌ها تخم کدو حلوایی را نیز به‌عنوان نوعی آجیل تناول می‌کنند. برخی از غذاهای ایرانی که با کدو حلوایی تهیه می‌شوند چنین هستند:

• دلمه کدو حلوایی (دستور پخت)
• آش کدو حلوایی با بلغور گندم و لوبیا (دستور پخت)
• آش کدو حلوایی با برنج و شیر (دستور پخت)
• خورش کدو حلوایی (دستور پخت)
• پلو کدو حلوایی (دستور پخت)
• بورانی کدو حلوایی (دستور پخت)
• سوپ کدو حلوایی (دستور پخت)

خواص کدو حلوایی پخته و خام در طب سنتی ایرانی

در طب سنتی ایرانی، کدو حلوایی طبعی سرد و مرطوب دارد. کدو حلوایی پخته ملین است، تشنگی را رفع می‌کند و سرفه را کاهش می‌دهد. مربای کدو حلوایی برای تقویت اعصاب مناسب است. طبق توصیه طب سنتی، کدو حلوایی بهتر است سفید، شیرین و پوست نازک و اندازه آن متوسط باشد. مصرف کدو حلوایی برای گرم‌مزاجان و افراد صفراوی و دموی و جوانانی که در مناطق گرم زندگی می‌کنند، مناسب است.

کدو حلوایی اشتها را کم می‌کند و شاید به‌همین علت برای درمان چاقی مفرط مناسب باشد. افراط در خوردن کدو حلوایی موجب نفخ و سنگینی معده می‌شود. ضمنا اگر به‌تنهایی خورده شود ممکن است سوء مزاج در معده و کبد را تشدید کند. لذا توصیه شده است که کدو حلوایی پخته همراه عسل یا پودر نبات خورده شود.

کسانی که طبع‌شان گرم و صفراوی است بهتر است کدو حلوایی را با مصلحاتی مانند سرکه یا آب‌غوره تناول کنند. افرادی که طبع‌شان سرد است، آن را با ادویه‌های گرم (مانند فلفل سیاه، دارچین و…) میل کنند. (ماخذ)

کوتاه درباره خواص کدو حلوایی

• کدو حلوایی نیز مانند کدو سبز برای تنظیم و کاهش قند خون مفید است.
• کدو حلوایی بسیار کم‌کالری است. صدگرم میوه کدو حلوایی خام ۲۶ کیلوکالری انرژی تولید می‌کند و هیچ چربی اشباع‌نشده‌ یا کلسترولی ندارد. اما دارای فیبر، آنتی‌اکسیدان، ویتامین‌ها و مواد معدنی فراوانی است. کدو حلوایی از غذاهای توصیه شده توسط متخصصان تغذیه برای تنظیم کلسترول و کاهش وزن است.
• کدو حلوایی ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان فراوانی دارد که ویتامین آ، ویتامین ث و ویتامین ای از آن جمله‌اند.
• کدو حلوایی از جمله سبزی‌های خانواده کدوییان با بیشترین ویتامین آ است. صدگرم کدو حلوایی خام حاوی ۷۳۸۴ میلی‌گرم ویتامین آ است که ۲۴۶ درصد یعنی بیش از دو برابر میزان مصرف توصیه شده در روز را تامین می‌کند. ویتامین آ از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی قدرتمند و برای حفظ یکپارچگی پوست و مخاط لازم است. ضمنا از ویتامین‌های ضروری برای بهبود بینایی است. تحقیقات نشان می‌دهند که غذاهای طبیعی غنی از ویتامین آ ممکن است از ابتلا به سرطان ریه و دهان جلوگیری کنند.
• کدو حلوایی منبع خوبی از ترکیبات طبیعی فلاونوئید پلی‌فنولیک مثل کاروتن آلفا و بتا، کریپتوکسانتین و زآگزانتین است. کاروتن‌ها پس از مصرف به ویتامین آ تبدیل می‌شوند.
• زآگزانتین آنتی‌اکسیدانی طبیعی است که مانند فیلتری لکه زرد شبکیه چشم را در برابر پرتوهای فرابنفش محافظت می‌کند. لذا شاید این آنتی‌اکسیدان بتواند از بیماری تباهی لکه زرد چشم که در اثر پیری رخ می‌دهد نیز جلوگیری کند.
• کدو حلوایی منبع خوبی برای تامین ویتامین‌های گروه ب و نیز مواد معدنی مثل مس، کلسیم، پتاسیم و فسفر است.

تخم کدو حلوایی

• تخم کدو حلوایی منبع بسیار خوبی برای تامین فیبر خوراکی و اسیدهای چربی است که برای سلامت قلب مفیدند. تخم کدو حلوایی همچنین سرشار از پروتئین، مواد معدنی و ویتامین‌ است. برای مثال، ۱۰۰ گرم تخم کدو حلوایی ۵۵۹ کیلوکالری انرژی تولید می‌کند و حاوی ۴۹۸۷ میلی‌گرم ویتامین ب ۳ (نیاسین) است اما هیچ کلسترولی ندارد. ضمنا منبع بسیارخوبی برای تامین آمینو اسید تریپتوفان است که پس از مصرف، در مغز انسان به اسید گاما آمینو بوتیریک تبدیل می‌شود. این نوع آمینو اسید از تضعیف سلول‌های عصبی مغز جلوگیری می‌کند.

جدول ارزش غذایی و خواص کدو حلوایی پخته و خام

در این جدول، ارزش غذایی ۱۰۰ گرم کدو حلوایی پخته و ۱۰۰ گرم کدو حلوایی آب‌پز بدون نمک ارائه شده است.

خرید و نگهداری کدو حلوایی

بهتر است هنگام خرید، کدو حلوایی را درسته و رسیده بخرید. کدو حلوایی رسیده، سفت و سنگین است و اگر به آن ضربه بزنید، صدایی شبیه صدای ضربه به چوب از آن شنیده می‌شود. کوفتگی و چروکیدگی و بریدگی از نشانه‌های کهنه بودن کدو حلوایی هستند.

کدو حلوایی درسته و رسیده را می‌توان تا چند هفته در دمای عادی اتاق با تهویه مناسب نگه داشت اما بهتر است محیط کمی خنک باشد. اگر کدو حلوای برش خورده است، باید آن را در یخچال نگه دارید تا چند روزی تازه بماند.

ماخذ تصاویر:

• novinattari.com
• dombark.com
• bazrsara.ir

مطالب مشابه:

• خواص بادمجان
• خواص کاهو
• خواص کلم سفید و قرمز
• خواص گل‌کلم
• خواص کدو سبز
• خواص مارچوبه
• خواص ترب کوهی
• خواص ادویه