مجله خوراکی ها

خواص کاهو: کاهو خواب‌آور است، غذا را هضم می‌کند و برای تصفیه خون مفید است. کاهو از سبزیجات موردعلاقه ایرانی‌هاست. کاهو اسکنجبین را می‌توان یکی از عصرانه‌های سنتی ایرانیان دانست. این سبزی، کالری کم اما آب فراوانی دارد و سرشار از ویتامین آ و ویتامین کا است. طبق برخی تحقیقات مصرف کاهو می‌تواند از بیماری‌هایی مثل کم‌خونی ناشی از فقر آهن جلوگیری کند. ضمنا می‌تواند در مقابله با بیماری‌های قلبی و عروقی، آلزایمر و سرطان‌ها موثر باشد.  در این مطلب، خواص کاهو و ارزش غذایی کاهو از جمله ویتامین‌ها و مواد معدنی آن بازگو خواهدشد. همچنین درباره خرید و نحوه نگهداری کاهو نکات کوتاهی گفته خواهدشد.

فواید و خواص کاهو

در حدیثی منسوب به امیرالمومنین (ع) می‌خوانیم که ایشان به‌نقل از رسول خدا (ص) می‌‌فرمایند، کاهو خواب‌آور است و غذا را هضم می‌کند. همچنین در روایات دیگری می‌خوانیم که کاهو خون را تصفیه می‌کند.

بیش از ۹۰ درصد کاهو، آب است و چون رطوبت از عوامل ایجاد خواب است، خوردن کاهو آرامش‌بخش و خواب‌آور است. همچنین، یافته‌های جدید نشان می‌دهند که ویتامین ث و بتاکاروتن کاهو از اکسید شدن کلسترول و درنتیجه تشکیل پلاک خونی در دیواره سرخرگ جلوگیری می‌کند. پلاک‌های یادشده اگر خیلی بزرگ شوند، ممکن است موجب تشکیل لخته‌های خونی شوند و با مسدود کردن جریان خون، موجب سکته یا حمله قلبی شوند. اسید فولیک کاهو نیز برای قلب مفید است. کاهو همچنین پتاسیم دارد که مطالعات متعدد نشان داده‌اند می‌تواند فشار خون را از دیگر خطرات مربوط به بیماری های قلبی است کاهش دهد.

طبع کاهو در طب سنتی ایرانی

از نظر طب سنتی ایرانی، طبع کاهو سرد و مرطوب است. خون را صاف می‌کند و خواب‌آور خوبی است. کسانی که طبع سرد و مرطوب دارند می‌توانند کاهو را مصلحاتی مانند عسل، اسکنجبین یا نعناع مصرف کنند.

کوتاه درباره خواص کاهو

• برگ کاهو از کم‌کالری‌ترین سبزیجات دنیاست. صدگرم برگ تازه کاهو فقط ۱۵ کیلوکالری انرژی تولید می‌کند.  اما همین برگ کم‌کالری سرشار از ترکیبات گیاهی مفیدی است که خاصیت ضدبیماری دارند.
• مصرف کاهو و یا مخلوط کاهو و خیار (البته بدون سس و افزودنی‌های مضر) برای کاهش قند خون بسیار مفید است.
• کاهو سرشار از ویتامین‌های مختلف است. برگ تازه کاهو ویتامین آ و بتاکاروتن فراوانی دارد. با مصرف فقط ۱۰۰ گرم برگ خام کاهو ۲۴۷ درصد یعنی بیش از دو برابر ویتامین آ توصیه شده در روز را دریافت می‌کنید. ویتامین آ و بتاکاروتن خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی دارند. ویتامین آ برای سلامتی مخاط و پوست و صحت بینایی لازم است. مصرف میوه‌های و سبزیجاتی که فلاونوئید فراوانی دارند در جلوگیری از برخی سرطان‌ها از جمله سرطان ریه موثر است.
• کاهو سرشار از ویتامین کا است. ویتامین کا احتمالا در سوخت‌وساز استخوان‌ها نقش موثری دارد و می‌تواند به متراکم‌تر شدن استخوان‌ها و نتیجتا تقویت آن‌ها کمک کند. ویتامین کا همچنین آسیب‌های وارده به سلول‌های عصبی مغز را محدود می‌کند و به‌همین علت در جلوگیری از  پیشرفت آلزایمز نقش اثبات‌شده‌ای دارد.
• برگ تازه کاهو فولات و ویتامین ث نیز دارد. فولات‌ها از عوامل موثر در سوخت‌وساز آنزیم‌های مربوط به سنتز دی‌ان‌ای هستند و لذا مصرف آن طی دوران بارداری، در جلوگیری از عوارض لوله عصبی جنین بسیار موثر است.
• ویتامین ث از دیگر آنتی‌اکسیدان‌های قدرتمند در برگ کاهو است. مصرف غذاهای حاوی ویتامین‌ ث مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها افزایش می‌دهد و رادیکال‌های آزاد التهاب‌آور و مضر را پاک می‌کند.
• کاهو ماده‌ای موسوم به زآگزانتین دارد. این ماده در بخش خاصی از شبکیه چشم موسوم به لکه زرد (macula lutea) جذب می‌شود. تصور می‌شود که زآگزانتین پس از جذب در این بخش چشم، نوعی آنتی‌اکسیدانی فراهم می‌کند و در برابر پرتوهای فرابنفش که برای چشم خطرناک هستند، نوعی سپر یا فیلتر ایجاد می‌کند. ممکن است که این ماده در مقابله با بیمار‌ی تباهی لکه زرد چشم که معمولا در سنین بالا اتفاق می‌افتد موثر باشد.
• کاهو همچنین مواد معدنی فراوانی مثل آهن، کلسیم، منزیزیم و پتاسیم دارد. پتاسیم از ترکیبات مهم سلولی است و به تنظیم نرخ تپش قلب و فشار خون کمک می‌کند. مس و آهن نیز برای تولید گلبول‌های قرمز خون لازمند.
• ویتامین‌ها گروه ب نیز در کاهو فراوانند.

در بسیاری از مزارع کاهو را سمپاشی می‌کنند. لذا کاهو را پیش از مصرف خوب با آب  سرد بشویید.

جدول ارزش غذایی و خواص کاهو

این جدول کالری و ارزش غذایی ۱۰۰ گرم کاهو از جمله میزان ویتامین‌ها و مواد معدنی آن را نشان می‌دهد.

خرید و نگهداری کاهو

برگ کاهو باید باطراوت و شفاف و فاقد لکه باشد. همچنین نباید پژمرده شده و رنگ آن نباید تغییر کرده باشد. هر نوع کاهو باید در شرایط خاص خودش نگهداری شود. در کل بهتر است کاهو را در کیسه پلاستیکی سربسته و در یخچال نگهداشت.

مطالب مشابه:

• خواص گل کلم و جدول ارزش غذایی آن
• تفاوت گوشت گوسفندی و گوساله و مقایسه ارزش غذایی آن‌ها
• خواص بادمجان و جدول ارزش غذایی و نحوه نگهداری آن
• خواص عدس و دال عدس قرمز و جدول ارزش غذایی آن‌ها
• بهترین روش پخت سبزیجات: سبزیجات آب‌پز، بخارپز، خام یا سرخ‌کرده؟
• خواص ترب کوهی و جدول ارزش غذایی آن
• خواص پیاز قرمز و سفید و زرد و جدول ارزش غذایی آن‌ها
• خواص ماهی قزل آلا و کپور و جدول ارزش غذایی آن‌ها
• خواص انواع لوبیا و ارزش غذایی آن‌ها
• خواص ادویه: دارچین، زردچوبه، زعفران، زنجبیل، فلفل تند، فلفل سیاه و هل